Centrale banken te zorgeloos over oplopende inflatie?
Larry Summers, voormalige Amerikaanse minister van financiën en nu hoogleraar aan Harvard University, is één van de haviken die zich zorgen maakt over de benadering van de Federal Reserve en andere centrale banken als het gaat om de huidige, oplopende inflatie. De 66-jarige Summers stelt dat het gevaar dat de Fed en andere centrale banken de inflatie uit de hand laten lopen tijdens zijn hele loopbaan nog nooit zo groot geweest is als nu. Ook in het Verenigd Koninkrijk en in Europa dreigt volgens Summers uit de hand lopende inflatie, die nu in de VS 5,4% hoger is dan een jaar geleden. Dat is ruim boven de doelstelling van 2%. En die situatie, inflatie boven de 2%, bestaat in de VS sinds maart dit jaar.
Modern Monetary Theory
De Fed is - in overeenstemming met de Modern Monetary Theory van onder meer Stephanie Kelton - nu meer gericht op maximale werkgelegenheid dan op de inflatie. Die werkwijze komt erop neer dat er pas naar een verkrapping van het monetaire beleid wordt gekeken als de inflatie op koers ligt om voor langere tijd de doelstelling van 2% te overtreffen. Voorheen werd de economie eerder afgeremd, als de inflatie de doelstelling dreigde te gaan halen.
Het idee achter de huidige benadering is dat door de economie maximaal te stimuleren je ook de allerarmste groepen mee kunnen laten doen in de samenleving. Bovendien bleek de Fed de laatste jaren dat de inflatie niet opeens omhoogschoot als de werkloosheid erg laag was. En de Fed wijst op de tijdelijke effecten op de inflatie nu de invloed van de heropeningen na de lockdowns wereldwijd langzaam wegebt. De oplopende inflatie, zeggen Fed en ECB, is van tijdelijke aard, het duurt ongeveer een jaar en dan zakt de inflatie weer onder de 2%.
Maar Summers en bijvoorbeeld ook al langere tijd iemand als Klaas Knot, president van De Nederlandsche Bank, wijst onder meer op de onevenwichtigheden die door de jarenlange monetaire steun zijn ontstaan. Zoals de in vele landen fors gestegen huizenprijzen en de records in de koersen van aandelen en obligaties. Hun zorg is: als het mis gaat, als die inflatie dan toch niet zo tijdelijk is, dan hebben de centrale banken te weinig instrumentarium bij de huidige lage rentes om adequaat te reageren. En dan kan het uit de hand gaan lopen.